OS ZOMBIES NON FAN ARTE

A arte e as dictaduras son asuntos que gardan escasa empatía, máis ca nada porque os dictadores andan ao que andan. Pero non todos. Hitler, desgrazadamente para millóns de gaseados, teimou na cuestión artística e encauzou o talento de Albert Speer cara a unha versión anticipada dos escenarios grandiosos e ridículos de Bollywood. Igor Golomstock reflexiona sobre esa relación entre creatividade e erradicación da liberdade en 'Arte totalitaria: na Unión Soviética, o Terceiro Reich, a Italia fascista e a República Popular China' (Overlook). Golomstock reduce como denominador común un culto á personalidade que atoa toda escapatoria de fantasía persoal. A ausencia do franquismo no texto empuxa a deducir a escasa estatura internacional do ferrolán ou o deserto interese da arte que promoveu. Como pintor, Franco asinou unhas discretas paisaxes en óleo das súas añoradas campañas africanas. Como gobernante, o seu tempo foi gris na banda do oficialismo; deu a Pemán -coa súa humorada 'Callados como muertos'-, a Foxá, e ao temprano falanxismo de Cunqueiro e Torrente. Aínda agora o xeneral non ten quen lle escriba con xeito. O máis letrado que se lle atopa é a entrega conversa de Pío Moa, que moldea a historia co rigor dunha ciencia oculta. Nese eido, prefiro a James Herbert Brennan, autor de series como 'Los engendros del demonio' (Alianza) ou 'La búsqueda del Grial' (Altea Junior). Brenan recoñece en 'Reich oculto' (1974) que Himmler era un zombie sen alma nin pensamento ao que Hitler absorbía as enerxías para manexalo cunha construción intelectual equiparable á que amosa Moa en 'El iluminado de La Moncloa' (Libros Libres).