A RAG DEVOLVE A LOIS PEREIRO Á CLANDESTINIDADE

A Real Academia Galega volve acertar de cheo no Ano Pereiro. Vai pechar a celebración organizándolle unha homenaxe moi aquelada coa visión que o monfortino tiña da cultura: será o I Congreso Clandestino Lois Pereiro. A catro días de que comece non hai unha nota pública. Eu informeime grazas un debate moi interesante entre Marcos Calveiro e Xabier Cordal no Twitter (que, enganadamente, acabou co primeiro unfollando ao segundo). Malia ese erro, estou co que denuncia Calveiro e analiza moi acertadamente Iago Martínez (que tamén abre para todos nós unha xugosísima carta) Ambos os dous merecían participar nese congreso por razóns obvias, que, menos mal, conta co terceiro home de entre os que máis se ocuparon da figura homenaxada. Xabier Cordal, un articulista fondo e de expresión acertada polo que (eu si) sinto oceánica admiración (situado na discrepancia), aseguraba nun tweet: "a RAG foi este ano a que prendeu a mecha para popularizar Pereiro. Xa deixou de ser un autor de culto e iso é a boa nova". A ver se vai ser que agora lembro mal, pero teño entendido que o Comandante apretou os dentes cando lle quitaron adiante a candidatura de alguén máis novo, menos politizado e para moitos (eu non sei, que non milito) mellor poeta. Como ben explicita Calveiro, houbo unha masa de seareiros civís que moveu o nome e a obra de Pereiro por todo o país; a Academia estivo como e cando lle era obriga estar, pero nunca aventou a bufanda nin baleirou un bote de spray (quero pensar que non eran os académicos quen andaban coa plantilla polas paredes de Vigo adiante). Tampouco se lle pide outra cousa, a RAG é unha minúscula elite cultural máis preocupada da coquetería de que lle loza o loureiro ca da difusión da cultura nacional. De calquera xeito, Lois Pereiro segue sendo, afortunadamente, un autor de culto, porque o pobo xa ten as letras de Melendi como bo simulacro de poesía. Escribo isto porque neste país a única cultura popular que triunfa é a que nos vende Amancio Ortega, un magnate ao que todos levamos, antes ou despois, sobre a nosa pel e perto dos nosos corazóns a través da súa roupa. Comentaba antes que esta ignorancia do traballo de Calveiro e Martínez, e a subestimación da xeira de Xosé Manuel Pereiro é grave, pero quixera matizar que non se lle pode procurar malicia. El Progreso publica hoxe o anuncio dunha conferencia "del catedrático de Literatura del Instituto Masculino de Enseñanza Media, Jesús Alonso Montero, en el Círculo de las Artes de Lugo". A información é do 12 de decembro de 1961 e figura na sección de Hemeroteca. O nome ben o coñecemos todos na súa versión galega porque segue, en boa lóxica co seu labor investigador, participando en actos públicos. Con ese exemplo, e facendo aparte a Alonso Montero que nada ten que ver co asunto, quero dicir que neste país hai un círculo das artes, un colectivo de congresisto-conferenciantes-opinadores que permanece inmutado no seu núcleo. A consecuencia é que as ideas e as propostas non se anovan, e as estruturas da nosa cultura non avanzan. A mudanza transfírese aos contidos a tratar nos congresos, conferencias ou colaboracións que nos toca abonar colectivamente, pero poderíamos encher unha quiniela con pleno ao 15 cos nomes dos intervintes vitalicios. En Lugo, por poñer un exemplo, hai tres nomes omnipresentes. Levo 18 anos traballando como xornalista de Cultura nesta cidade (16 deles publicando libros a máis dun título por ano) e nunca se me tivo en conta para dar a miña opinión en foro público algún. Dado que non dei entrado neste club de poetas vivos, optei por irme dando de baixa de todos os colectivos culturais aos que pertencía entendendo que, se a ninguén lle parecía interesante o que podía apuntar, non estaba diposto a financiar voluntariamente que opinasen outros. Outra cousa é que a Xunta, por vía impositiva, e a miña profesión me obriguen a facelo. Hai tempo que deixei de pertencer a Gálix e deime de baixa na Asociación de Escritores en Lingua Galega. O irónico e cruel é que a miña marcha lles preocupou tan nulamente que continúan enviándome toda caste de convites ao meu correo particular. Non tiven ocasión de abandoar o Pen Club porque o meu anunciado ingreso quedou no esquecemento ou na desidia, non sei. Aclaro que sigo sendo socio do Club Fluvial porque mando os cativos a natación e lles aprenden a manterse a frote que nindiola, algo ben importante para facer carreira neste sistema literario.

Comments

[manuel rodríguez]

É un neoloxismo que eu tomei de Julio Cortázar..., que o aplica aos que escriben todo tipo de prólogos, textos para inauguracións de exposicións etc. Eu comecei a usalo aplicado ao filólogo do ILGa Manuel González, que non hai dicionario ou traballo subvencionado no que non apareza...

[jaureguizar]

Elnamil, perdoa por non contestarche onte e por non comprender o teu comentario. O do artigo, emocionoume.

[jaureguizar]

Ese concepto de todólogo é moi grandedediós. Define exactamente a cuestión: cambian os contidos, non as persoas. grazas polo apoio

[manuel rodríguez]

Estou plenamente de acordo co que dis sobre os conferenciantes oficiais. Só se convidan aos actos os mesmos, que din sempre o politicamente correcto (pode verse a propósito do Congreso sobre Cunqueiro) e son os que eu nun artigo recente do meu blog chamo os todólogos. Mais estes actos rexistran moi pouca asistencia de público. Eu aos que teño asistido só aparecen os familiares, alumnos obrigados e xente así. Por outra banda, están os blogs, coma o teu, que son bastante máis interesantes e esa cultura oficial dos todólogos e profesionais da convivencia-congreso pagado por todos está morto. Agora ben, molesta ter que aturar cando nos din aos que traballamos para empresas privadas na tradución ou confección de libros que somos uns vendidos ao capitalismo, eles que cobran por vía dobre ou tripla do Público, pois adoitan ser profesores estatais. Sigue nesta liña.

[jaureguizar]

Boas, Xabier, o primeiro: agradecido e impresionado pola resposta. Como supós, teimudo que son, o éxito do ano Pereiro foi dos pereiristas (empezando polo irmán e incluíndote, porque sei do Borrazás, os meus sogros viven a unha carreira de can). Eu non vexo a RAG coma un órgano externo e oposto ao poder, senón coma parte del. Certo que tampouco teño a túa visión confrontada co poder. Case que nunca están os que eu voto, pero acepto esta democracia. Acudín ao acto da Academia en Monforte e vin respecto, non entusiasmo. A moitos dos nosos representantes culturais non lles gusta Pereiro, ten códigos demasiado modernos para eles.
Eu interpreto toda esta polémica coma un risco de normalidade: fáiseme indignante que gasten cartos públicos e non se lles tire rendimento a través da publicidade xeral. Non lle faltan medios, que ben avisan cando lles convén. Dáme que isto ten máis que ver con manexos Ferrín/Varela.
As miñas palabras son frívolas, si. Por algo son fillo do Cabaret Voltaire e de Ronseltz.
En canto a falta de afectos e de oportunidades que me reporta expresar o que penso, que sempre están os catro mesmos en todo, non me desacouga. Polo de agora teño un soldo e procuro rirme da miña egocentria. Váleme ben máis pensar en que os meus dous fillos recoñezan algún día que o seu pai foi coherente que todos os beneficios económicos e de respecto intelectual que me pode reportar ficar caladiño e medorento. A prudencia é moi aburrida.
Agora marcho durmir coa conciencia tan limpa coma o cu dun bebé recén bañado. Recibe unha apertaza deste que te quere.