A SOMBRA DA OPINIÓN PÚBLICA

Todas as mañás, por volta das nove, percorro o Lugo trazado en granito e laxes. A esa horas, os que teñen traballo están xa metidos no seu acubillo, polo que a rúa é o dominio dos bohemios que perderon o reloxo, dos pensionistas que camiñan con calculadoras para determinar se poderán mercar tabaco para dous ou tres días e polas persoas que non teñen un emprego que as agarime. Adoito asomarme ás portas dos bares coma se fose un repartidor de Trinaranjus preguntando se deixa mercaduría. Dentro, sobre as barras iluminadas con brillos de neón hai homes agachados sobre os xornais formando o que Hemingway chamaba "a sombra da opinión pública" nunha reivindicación inconsciente da caverna de Platón. O escritor norteamericano chegou a París en 1922, con 23 anos, para contar a postguerra aos lectores do Toronto Star, aínda que sabía que "o interese dos canadianos por Europa está máis apagado ca un cubo de cinza". Con todo, como el e máis a muller tiñan por costume alimentarse tres veces ao día, esforzábase en buscar información. Sempre o facía nas cafeterías, aínda que estaba certo de que non había un francés que fose quen de preparar un café sen que se lle queimase. Nos bares, os menesterosos opinan "con toda a sinceridade" sobre o presidente Clemenceau. "Non convén botar demasiado tempo con eles porque empezan dicíndoche o que pensan e acaban contándoche cousas que non pensan", advertía. Un contertulio advertiulle de que "as cousas que di Clemenceau agriaron na boca da xente. Non saben a verdade. Pode que nun tempo fosen certas, pero agora non saben a certas. Terá que agardar a ser un home morto para volver ser un gran home".

Photo: Rue Jacob, Paris (1910). Roger Viollet