CRIATURAS PASIVAS DADAS Á RUTINA E Á PERSEVERANCIA

Faise simpático atopar vellos xornalistas nunha historia do Novo Periodismo como ‘La banda que escribía torcido’, de Marc Weingarten, que nos ofrecen en novidade Libros del K.O. O volume repasa como a literatura foi filtrándose no xornalismo na América da segunda parte do século XX arrinca tres antes, no XVIII, cando o xornalista de The Enquirer Jonathan Swift publica ‘Unha humilde proposta’ (1729, agora en galego con Trifolium). O escritor propón solventar a fame e superpoboación da recesión irlandesa da altura coa inxesta de nenos. De paso, «solucionaría o problema do aborto voluntario e esa práctica tan horrenda pola que as mulleres sacrifican os fillos bastardos, non sei se máis por evitar gastos ou vergoña», razoaba o adiantado ao xornalismo gonzo de Hunter S. Thompson. Un século máis tarde, en 1823, o director do The Morning Chronicle mandou a Charles Dickens, de 21 anos, a ruar por Londres na procura de información. Como descubridor de noticias non era demasiado espilido, pero fixo unhas ‘Esceas de rúa’ nas que describe as clases medias e baixas —«criaturas pasivas dadas á rutina e á perseverancia»— que o achegaron ao principio da súa sona. Soamente botei en falta a Pierce Egan, a quen o meu mestre Abbott Joseph Liebling cita como mestre. Egan asegura en ‘Vida en Londres’ que non reclama a atención do lector «como erudito, porque non fun á universidade, son un home iletrado normal». As súas crónicas son un antecedente dese xeito de escribir periodismo que George Orwell admiraba en Dickens: «Contar pequenas mentiras para enfatizar a gran verdade».

Photo: (London, 1952)Robert Frank