O CADDIE DO XENERALÍSIMO
Todas as semanas empezo un par de libros con preguiza. Ás veces me sorprenden positivamente, como logrou Días que non foron, de Luís Rei Núñez, e ás veces confirman o meu desdén cara a eles, como me acaba de acontecer ou con Tiempo de libertad de Michael Foucault. Sorpréndeme que un pensador que fixo unha reflexión sobre o poder en xeral e sobre os pequenos poderes concretos que limitan a nosa liberadade logra camuflalo no medio dunha fraga vizosa de oracións subornidadas. A Rei Núñez xa lle lera Expediente Artieda, unha desas novelas históricas de antonte que abondan na nosa literatura. Tratan os tres temas que máis bocexos me provocan: a Guerra Civil e a emigración e a Marea Negra. Tras medio século aturando o relato épico dos vencedores a respecto da crueldade esquerdosa, tócanos aturar os esquerdosos narrando a represión dos facciosos. Non entendo que se nos negue un libro equilibrado sobre o exercicio da crueldade en ambos os fanatismos. Eu respecto biografías, tamén as teño na familia, pero cansan. Días que non foron está armado sobre esa reivindicación do padecido na posguerra. O poder despiadado e o contrapoder asustado que resistiu como deu que nos describira Foucault. Pero Rei Núñez queda salvado pola agudeza e o humor nos retratos do poder cando conta a Marea Negra ou a Franco practicando golf na Zapateira. A súa obra ben sirve para entender ao filósofo francés. O autor galego retoma o ton das mellores páxinas de Monte Louro, mesmo retoma aquela caricatura ventosa de Cela no Senado para armar un orixinal conto sobre un caddie do Xeneralísimo.
Photo: Bing Crosby