Agosto estaba agonizando con dramatismo. Parecía protagonizar unha novela algodoneira de Faulkner. Eu tomaba un café nun balcón de Ribadeo. Abaixo, no medio da rúa, parou un coche escuro, brillante e longo coma as pernas de Liza Minelli en Cabaret. Descenderon un chófer e máis un escolta. Abriron a porta e tenderon unhas muletas a un ancián. Era un glorioso banqueiro ribadense que se dirixía á panadería Torviso.
Tiña unha intuición sobre a natureza humana dos financeiros. Confirmeina vendo o banqueiro comprando pan en persoa. Antes soubera que Suso Peña, que revolucionou o cómic español nos 70 antes de esconderse do mundo en Ribadeo, era humano. Aseguroumo Miguelanxo Prado, quen peregrinaba á casa de Peña, a uns metros da panadería Torviso. Suso Peña era para min O Rapaz da Moto, un trasunto do cabaleiro artúrico e misterioso de La ley de la calle, de Coppola.
Mesmo Miguelanxo Prado estaba rodeado para min dunha aura mítica. Aínda está. Ao seu talento, situado tantos andares por riba do talento humano, contaba unhas historias situadas uns centímetros alén a realidade. Ata que un asunto humano transtornouno: os afectados polas preferentes. Esa marea de legos en finanzas convertidos en investidores sofisticados por deixarse convencer pola fe cega no Rapaz da Moto, no asesor de toda a vida que lles vendeu a moto a cambio da alma.
O ilustrador de Men in black pon en Presas fáciles cara aos homes de negro que manexaron os aforros alleos coa lixeireza moral do Gran Gatsby. Serán oitenta páxinas en branco e negro que se poderán ler na primavera.
O banqueiro que foi comprar o pan sempre foi percibido en Ribadeo coma O Tío Budo: baixo unha sombra de soberbia víase unha persoa xenerosa. Tío Budo será o primeiro «cómic para sobriños» que edita Víctor Coyote (Tui, 1958), home orquestra da creación. Os sobriños de Tío Budo están disconformes co tamaño da súa barba porque o asemella ao Home do Saco. Queren cortarlla, como conta Víctor Aparicio no tebeo que publicará Fulgencio Pimentel. Quen non volveu polo cómic foi Antón Patiño. E era interesante.
A iniciativa das preferentes lembroume ao primeiro, antes de que se descubrise a súa natureza perversa, unha manifestación do capitalismo popular que promoveu Margaret Thatcher. A súa idea era que todos debiamos ser investidores. Esa iniciativa da dirixente conservadora debeu de ser a única veleidade esquerdosa que se consentiu. Thatcher nunca se permitiu unha lixeireza intelectual, aínda que ese rigor non impediu que quedase sorprendida pola «universal ignorancia» de Adolfo Suárez cando o coñeceu, segundo conta Gregorio Morán en Adolfo Suárez. Ambición y destino (Debate).
Como di Kurt Vonnegut en Que levante mi mano quien crea en la telequinesis —que editará Malpaso—, «o máximo horror é espertar pola mañá e descubrir que a túa xeración do instituto goberna o país». Afortunadamente, hai xeracións que saen do instituto non con para gobernar nin ser financieiros, senón de facer cultura.
Catro rapaces de Compostela van devolver un espazo para mirar cinema ao centro de Santiago, Numax. Pretender abrir 200 metros cadrados de sala de proxección, libraría e laboratorio audiovisual. Lograron xa un cento de avais de entre 1.000 e 5.000 euros, a metade dos que precisan. Aspiran a abrir na primavera. O capitalismo popular thatcheriano adopta a forma de cooperativa en Galicia.
Miguelanxo Prado usaba a metáfora da inmensidade e do anomimato das aguas dos océanos para falar da memoria en Ardalén, o seu anterior traballo. «As lembranzas son moitas, van e veñen, sen que eu as dea colocado», lamentábase un personaxe no cómic que lle valeu un premio nacional.
Antón Patiño (Monforte, 1957) volve sobre esa reflexión sobre os recordos e o mar na exposición Océanos, que inaugura o xoves no Museo do Mar de Vigo. O artista comenta sobre a súa mostra que «o océano é case sinónimo do inconsciente colectivo. Hai un mundo mítico arredor do mar, un territorio que non nos pertence; é como outro espazo e por iso aparece esa compoñente de risco e de aventura, ademais da idea de inmensidade». As pezas son moi «conceptuais». Patiño explora o mar grande a base de abstracción e dunha gama cromática de negro, azul, verde e branco. «O sentimento oceánico é una proposta infinita, case amiótica, coma se estivésemos no útero», engade. No fondo, os banqueiros tamén estiveron no útero e tamén compran o pan.
Mesmo moitos deles son tíos. Non estaría de máis que gastasen 19 euros en mercar o cómic que asina Víctor Aparicio, ao que coñecemos nos anos 80 como Víctor Coyote. O ilustrador tudense propón a súa nova obra coma «un manual perfecto para tíos e tías». Non me consta que Scott Fitzgerald fisexe tío ao Gran Gatsby. De telo feito, daría cartos aos sobriños para que o deixasen beber champán e escoitar jazz. Gatsby durmía deitado sobre o costado co corazón, coma disque fai o banqueiro de Ribadeo.
Photo: Tokio, 1957
