Cidade Xardín

    NO ANO 1983 o meu pai mandoume en misión diplomática á Universidade de Santiago. Como non tiña intención algunha de memorizar libros; unicamente de lelos, busquei un lugar equidistante de dúas facultades áulicas: Dereito e Farmacia. Xusto nese punto, atopei un fogar na cafetería do Sindicato Español Universitario (SEU). Todo era amplo nesa institución hostaleira: os horarios, os ventanais e a selección de prensa.     Cada mañá asitía á facultade co desencanto cansino co que Alvite comparecía na caixa... [Lire la suite]

  UN TRACTOR rabuña unha espiral prehistórica en Campo Lameiro sen ser investigado, un electricista rouba o Códice Calixtino e facemos unha lectura de opera buffa de Rossini, Suso de Toro insiste en que non volve nin de coña,... a visión da cultura galega é un espanto.       Nesta época de fugacidade e traxedia wagneriana recuperamos valores firmes: Rosalía, Castelao, Blanco Amor e Perfecto Feijoo. A Deputación da Coruña vai financiar a renovación de contidos na casa museo de Rosalía, a nosa mater... [Lire la suite]

MANUEL SICART leva un anel engarzado nun dedo. O motivo é unha caveira, lembro. Non sei se lembro correctamente, pero prefiro lembrar unha caveira coma aquela coa que dialogaba nun programa televisivo. Unha caveira é un indicador de estrada que dirixe á fin do tempo. Cando atope a Sicart en Lugo hei pedirlle que me amose o anel e preguntarlle se serve para «facer vudú» coma os que leva o escritor Hanif Kureishi.      Dende que Sicart me falou do seu anel quixo parecerme que pertencera a Jimi Hendrix. Convencime de... [Lire la suite]

NAPOLEÓN ERA galego, ou cando menos naceu aleitado por un espírito galego. Max Gallo conta no voluminoso Napoleón (Planeta) a chegada de Buonaparte con dez anos á Escola Real Militar de Brienne. A cada infante asignábanlle unha parceliña de terra para que cultivase e coñecese a vida labrega, nese neorruralismo o que afectou á burguesía urbana de París tras facer a Revolución. Os compañeiros sementaron. Napoleón tamén, pero antes chantou paos arredor da súa chousa para protexela.      Espanta ler a Thomas Bernhard... [Lire la suite]

ESTA SEMANA ASISTÍN a varios debates privados e economicistas sobre Retrato de la familia de Juan Carlos I, o cadro que Antonio López comezou candos os trens circulaban a 40 quilómetros por hora en Galicia. A velocidade media no transporte ferroviario galego sigue ralentizada e, inopinadamente, o artista entregou a obra. Vinte anos e 300.000 euros despois. Antonio López excusouse coma unha noiva que chega tarde á voda. Culpou ao vestido, ás fotografías e á cuñada: que se o vestido de doña Sofía, que se as imaxes de Chema... [Lire la suite]

As sensacións máis desagradables que pode sentir unha persoa son a fame, o frío e a soedade. Josep Pla combateu as tres durante todo o seu tempo. Destino vén de traducir dende o catalán La vida lenta. Notas para tres diarios (1956, 1957 y 1964) nas que recolle centos apuntamentos cotiás de dez liñas.Cada noite apuntaba o que xantara, o vento dominante e as persoas coas que falara. A fame, o frío e a compañía son as tres constantes diarias: «Día nebuloso, húmido, morto. Teresa fai un arroz negro moi rico. Pola tarde veñen Bonal;... [Lire la suite]

    O actor vasco Karra Elejalde recoñece que o peor da rodaxe de A esmorga non foi interpretar en galego, senón interpretar o frío. Elejalde non é de Bilbao, pero podería polo esaxerado. Sostén que, durante a filmación, «padecimos ocho ciclogénesis seguidas», que combatiron con neopreno e camisetas térmicas.Ese plural no que se expresa inclúe a Miguel de Lira e Antonio Durán, Morris. Ignacio Vilar escolleu os tres para regaleguizar a versión cinematográfica da novela A esmorga de Eduardo Blanco Amor, que Gonzalo Suárez... [Lire la suite]

Aurora non o daba crido cando viu a anciá co corpo enxoito e pálido oculto baixo teas negras que se presentara no ultramarinos dos seus pais. «Son a túa avoa, Auroriña», anunciouse con naturalidade e firmeza. A vella parecíase desconcertantemente á súa avoa, falaba galego coa dición mastigada da súa avoa; pero estaban no centro de Bos Aires e a súa avoa vivía nunha aldea de Maside, en Ourense.Aurora Bernárdez lembraba a a avoa dos catro anos, entre 1920 e 1924, que vivira cando nena en Galicia, entre Maside, Vigo e Lugo. Si, non... [Lire la suite]

Teño escoitadas diversas versións sobre a existencia dunha elite, secreta e hermética, formada polas persoas que leron —ata a fondura de entendelo— o Ulises de James Joyce. Durante anos negueime a crelo.Unha tardiña, vagando pola Praza Maior de Lugo, parei cun amigo. Non tardou en sinalarme a un patricio lucense, un home intelixente e formado. Aquel señor nada tiña de particular, a maiores dunha senectude moi Séneca e dunha trenca con botoadura que parecía tallada cos dentes do primeiro rinoceronte traído a Europa por Manuel I de... [Lire la suite]

TODOS ACABAMOS por volver á casa, aínda que pasen anos. Lou Reed regresou á casa, quince discos máis tarde. Chamou ao álbum New York, sinxela e reveladoramente. Arrinca o disco cantando en Romeo had Juliette: «Atrapado entre as estrelas retortas/ entre as liñas trazadas do mapa defectuoso/ que trouxo a Colón a Nova York».O luns cumpriuse un ano do seu pasamento. Morreu demasiado novo, sen tempo a saber que Colón era galego. Se cadra 1.492 asuntos interesábanlle máis. O martes unha mesa redonda en Santiago concluíu que Cristóbal... [Lire la suite]