El Progreso

  O MUSEO PROVINCIAL de Lugo puxo o xoves unha gran sala de tiros longos para celebrar a Maruja Mallo cunha mostra. O país empeza a tomala en serio. A última vez que entrei no Café Zuckerberg lin que a anterior homenaxe que se lle fixera en Lugo a Mallo fora organizarlle unha misa. Rezouse por unha muller que se deu un garbeo en bicicleta durante unha eucaristía dominical na igrexa de Arévalo. En fin. Os que lemos o Libro de Xob sabemos que o Inferno é tan desagradable como un baño sueco, porque as almas condeadas «pasarán... [Lire la suite]

O SANGUE DO PINTOR Basquiat sufría unha oxidación progresiva dende neno. Andy Warhol retratou con manchas escuras na cara, unhas manchas que lle acabarían aparecendo de xeito natural. Supoño que a xente que vive rápido acaba oxidándose antes. Warhol tiña cincuenta anos cando coñeceu a Basquiat. El era un rapaz que vendía os seus cadros por un dólar a un marchante que os vendía 20.000 veces máis caros en Europa. Despois de triunfar, Basquiat pintouse como Plutón, o cego que repartía os cartos entre os esmoleiros que atopaba pola... [Lire la suite]

  LEV TOLSTÓI ten unha novela cativa, El diablo, que debería parecerlle fumigante para o seu matrimonio. Tras escribila en dez días, escondeuna na cana dunha bota e alí viaxou o manuscrito ata que morreu. Temía que a muller a descubrise. O editor que se fixo cargo dese texto mostrenco debía de ter o olfacto apagado. El diablo (Galaxia Gutenberg) está protagonizado por un terratenente de San Petersburgo que ve caer o seu imperio polas débedas que deixou o seu pai no pasamento. Marcha vivir ao campo para administrar os... [Lire la suite]

O POETA ANTONIO Tovar debeu de ser un home superfluo. Vivía de soñar plans quinquenais para unha futura República Soviética Española nun curruncho clandestino ao que se accedía por unha porta discreta da Librería Tanco, fronte á comisaría da policía no Ourense franquista. Tovar repartía a santa doutrina marxista en follas volandeiras que deixaba caer distraídamente pola cidade; sempre acompañado polo seu can, Compañeiro Líster. Un día os amigos preparáronlle unha homenaxe no Restaurante O Pingallo. Non sei o motivo. Tanto... [Lire la suite]

EN GALICIA confundimos sensatez e inmobilismo. Vemos pasar os avances fugazmente, coma eses trens supersónicos que corresponden a un cupo alleo. Somos un país tan de vía estreita que nin cupo temos. O próximo Ave irá cara a Bilbao con apeadeiro en Vitoria.Lin un treito da novela Patria. Tiña curiosidade porque está no Guinness dos eloxios. A prosa de Fernando Aramburu ten a cadencia do Telediario, os diálogos soan a tertulia de TDT e as escenas dramatizan Ocho apellidos vascos. Comprendo o seu éxito.O meu país de orixe merece unha... [Lire la suite]

BOA PARTE DA miña cultura musical procede da juke box que había nun bar dos anos 70. A máquina de discos ocupaba lugar solemne no Bar Pascasio, de Foz. Estaba entre mesas de billar e de pimpón, entre os futbolíns e os adolescentes que nacían e morrían na miña vida cada verán. O aparello contiña unha selección duns cincuenta singles: unha banalidade de Julio Iglesias, a voz trascendente de Nino Bravo e a reprogramación do nacionalismo que intentou Ana Belén cantando «España, camisa blanca de mi esperanza». Sabía deles pola... [Lire la suite]

A PRIMEIRA VEZ que che morre un amigo sabes que é unha casualidade macabra. A segunda vez, comprendes que a vida é conducir por unha estrada na que se che cruzará unha árbore cando menos o esperes. Pero cando se encadean a terceira, a cuarta e a quinta ocasións asumes que o único seguro é palparte corazón a cada espertar. O sábado pasado Xosé Luís Sucasas apagouse sobre a súa bicicleta. Sucasas era o escritor de Lalín que me facía rir cada mañá no Facebook co seu humor irrespectuoso. Este ano natural morréronme Sucasas e outros... [Lire la suite]

      O MÉRCORES comprendín a falta de entradas para os concertos de Sés. Admiro a condición da cantante bergantiñá pola súa apertura panóptica cara ás músicas populares —da milonga ao rock—; admiro a voz ampla de rexistros e o poderío no seu manexo, e admiro a boa disposición das súas letras. Pero ata o mércores non a escoitara en directo. Foi no bonito e incómodo Teatro Principal de Santiago. Asistín á interpretación de Sés un pouco corcorvado, nunha postura que axuda a compensar a ameaza de xordeira e a... [Lire la suite]

O MÁXIMO EXPERTO en Ubú Rei do país é un pintor lucense. Quique Bordell ama ese humor axitado e inane que ataca ao poder. Unha mañá, no seu estudo —un museo do surrealismo— Quique preguntoume se leo en francés e logo regaloume un exemplar da obra teatral que Alfred Jarry estreou en 1896. Non contextualizou o agasallo con explicacións. Retoume tacitamente a compartir a súa capacidade para a retranca ou a sentirme estúpido. Ubú, xa sabe, é un soldado que derroca ao rei de Polonia e convértese nun Tirano Banderas. Rocío Cortés... [Lire la suite]

    A ACROBACIA de Haruki Murakami como escritor consiste en dar un pinchacarneiro de costas e acertar a caer nese punto do mapa literario equidistante entre o popular e o intelectual, entre o emocional e o afectado, entre o fantasioso e o crible. Calquera ten unha opinión sobre o autor xaponés; rexeitadora ou devota, pero tallante. Hai páxinas web pro e anti Murakami en tal cantidade que é o escritor cun maior aparato crítico producido por lectores viandantes de modo espontáneo.Unhas semanas atrás falei sobre Murakami... [Lire la suite]