Francisco Franco

A NOITE EMPEZA cando tropezas con dúas latas de Red Bull no portal da casa. Deducino porque lle lin a Valle Inclán que «la batalla comienza cuando los ojos llegan a mirarla». Valle Inclán aprendeuno cando sobrevoou a Primeira Guerra Mundial para o diario El Imparcial. O escritor comprendera que a realidade é fragmentaria porque se carteaba cos presocráticos, pero tamén intuía por Platón que a realidade nace cando abrimos os ollos pola mañá e se extingue ao durmirmos.     Tales de Mileto defendía que o mundo está... [Lire la suite]

CON FRANCO chovía máis. Seino porque lembro todas as tardes daquel período de rexencia militar contando pingas no océano disperso que esvaraba pola ventá. Franco —digo para os que xa naceron en hospital— era un condottiero alto, loiro e guapetón que proxectaba unha voz fonda, rusa e ortodoxa como a de Xabier Docampo. Tras emparentar coa nobreza da estirpe que manou de Covadonga a través da honrada e bela Carmen Polo, excusou de convocar eleccións ata que morreu. Non hai que fascine máis aos españois que unha espada que poña... [Lire la suite]

UN DÍA CALQUERA desta semana recibín unha chamada dun xurado literario. Sentín o meu peito incharse coma un globo que se perde no azul televisivo deste ceo outonal.O representante dos conspicuos e reflexivos concesores do galardón non me anunciou que ingresarían unha alegría na conta bancaria. Eu participara no certame para que se me consentise unha viaxe a Creta, aínda que a Creta que quero coñecer é a da novela Zorba el griego (Acantilado) e non a actual. Máis ben, non quero descubrir Creta cunha visión lixeira e ocasional dun... [Lire la suite]

  NOS ANOS SESENTA o meu pai cometía a insensatez de apañar percebes nas mareas vivas de setembro. Aínda lembro o salitre tentador e o temor de velo desaparecer entre as rochas de Esteiro. Soxuzgaba a súa vida á ditadura das ondas altas. Coller percebes no medio do perigo era a súa rebelión contra a rutina. Xa na mesa, trataba de concienciarnos como os últimos exemplares dunha especie que se extinguiría coa década dos 70: o homo degustador de comida. «En el futuro, os alimentaréis con píldoras de colores que no sabrán a... [Lire la suite]

ANDO ESTES DÍAS preocupado co sentido no que se cortan as unllas dos pés. Eu córtoas empezado pola deda meiniña do pé dereito e vou avanzando cara ao oeste ata chegar á menor deda esquerda. Pero teño dúas peculiaridades: son zurdo e, sobre todo, zurdo contrariado. Nacín segundo acababa o Concilio Vaticano II, en 1965, e estiven no colexio das monxas de Ribadeo ata 1979, ata ben chorada a morte de Franco. As monxas estaban atrapadas entre esas dúas forzas centrígufas: o progresismo de Jesucristo Superstar e o conservadurismo do... [Lire la suite]

FERROL É UNHA cidade que me desconcerta. Para Galicia é coma Alaska para os Estados Unidos: un accesorio territorial sen función concreta. A última actividade cultural que cruzara a ponte das Pías fora a man de pintura que lle deran no 2000 á estatua na que Franco cabalgaba pola Historia sobre a praza de España. A crueldade máxima contra a escultura equestre de Coullaut Varela, inspirada —diría eu— na que ten Marco Aurelio sobre a Cuíña Capitolina de Roma, non foi a nocturnidade nin a clandestinidade, nin a violencia. O máis... [Lire la suite]

O COMENTARIO xurdiu xantando cocido o Luns de Carnaval. Alguén, sentado a un extremo da mesa longa comentou a Cuaresma de antes, cando todo pracer quedaba afeado pola convicción de que Cristo morrería necesariamente. No outro lado, houbo quen lembrou un cura de Ribadeo. Baixou a voz, inclinouse sobre a mesa e revelou: «Don Enrique era camareiro secreto do Papa». Despois incorporouse xocosamente para cantar un ferrete que compuxera algún malicioso local no convencemento de que Don Enrique lograra a dignidade «pola graza de Franco».... [Lire la suite]

HAI UN CHISTE recorrente que me fai unha graza estúpida: «Dimitir, ese nome ruso...» Dimitir é un verbo en desuso, como outras tantas palabras do galego; que quedaron perplexas, tan desorientadas como está a nosa lingua en si. Manuel Guede, o director do Centro Dramático Galego (CDG), conxugou o verbo. «Razóns persoais», alegou. Razóns persoais son ese papel de celofán que adoita envolver desencontros, resentimentos, envexas ou condicións de traballo mellorables.Guede estivera xa catorce anos dirixindo a compañía pública galega,... [Lire la suite]

NUNCA LOGREI representarme a sexualidade de Franco. O domingo pasado fixen un esforzo intenso. Sentei nunha butaca que a miña muller me instalou no curruncho máis distraído do salón. Coloquei un biombo inspirado na Bauhaus e cubrín o conxunto cunha tea negra na busca dunha escuridade absoluta. Sentei, respirei calmosamente e esforceime en imaxinar o xeneral de todos os exércitos no recollemento concupiscente do seu dormitorio. Logo me decatei de que prefería a sexualidade suxerida e intelixente de Lois Pereiro a unha... [Lire la suite]

Aki Kaurismäki comezou a súa formación como director nun cineclub de Helsinlki onde poñían películas de jazz. Manuel Antonio non logrou ser cineasta e quedou en poeta porque tivo escaso acceso ás salas. Cando chegou a Vigo para estudar Náutica, queixouse: "En Vigo estou no deserto, nun deserto de pantallas cinematográficas". Despois embarcou e non puido ver filmes. William Faulkner debutou na literatura con guións para Hollywood. Emocionalmente era un granxeiro, polo que non gustaba dos barcos. Cando voou a Estocolmo para... [Lire la suite]