POESÍA POPULAR

A montaña non ía a Mahoma e Mahoma foi á montaña. A poetisa lembrada este ano residiu perto durante moitos anos. Aínda a lembran como "simpática", "falangueira", "non demasiado guapa" e "un chisco fina" porque non quería cebar nin sachar para completar o salario minorizado do seu home. Disque que, cando llo propuxeron, rexeitouno: "¿Como voy a hacer yo eso? ¡Mira como tienes las manos!". Cóntanmo en español. Sorpréndome, pero non tardan en explicarmo: "Si, claro, falaba en castellano porque era a muller do mestre. Aquí falaban castellano ela e as fillas do médico, o galego era cousa de pobres". Como me custa facerme á idea, pregunto a outra veciña que a tratou: "Era da cidade. O normal daquela era que falase castelán, o de falar en galego a xente das cidades é unha cousa de agora".

A cerimonia foi moi apoiada pola xente da bisbarra. Houbo quen foi ameno e contido e houbo quen, querendo contextualizar (algo moi positivo) os anos da homenaxeada, botouse fóra do tempo contextualizando e acabou suxerindo a necesidade dunha lectura maoísta da obra de Mariño. No medio, houbo unha disertación técnica que a min me interesou, pero creo que fun dos poucos.

Comments

[Salsa]

Efectivamente, a Pardo Bazán miraba desde arriba e hai que ver de que distinto xeito analizaba as paixóns dos labregos e servintes e as das aristócratas. O reverso da medalla é Rosalía de Castro, que escribe desde dentro.

[brautigan]

ollar desde enriba é algo propio de literatos, paréceme. non o digo por ninguén en particular. pero penso en Emilia Pardo Bazán, e no moito que semellan quererlle por acó (ou alomenos "en certos círculos", como soe dicirse), cando as súa mentalidade respecto ó típico paisano galego non andaba preto do enxebrismo, precisamente.

[jaureguizar]

Salsa, eu descoñezo a súa poesía, pero hai algún bo lector que me afirmou que pagaba dedicarlle un día das Letras. O problema é que a persoa para as Letras é escollida en base a criterios literarios e mais tamén extraliterarios (o sexo, por exemplo) e teño a sensación de que MM non tiña un interese específico polo galego. Debemos, logo, agradecer a Novoneyra que teimase.

[Salsa]

A proba do nove é que cando deixou de estar alí Novoneyra volveu ao castelán. Non lle quito méritos, pero a cousa é así. Novoneyra foi o seu Pigmalión, o que non quere dicir que a poesía non sexa dela e, por certo, ben orixinal.

[jaureguizar]

Comprarei un casco vermello, logo. Confésolle, Brautigan, de que cando ía en coche co Courel levaba a imaxe de María Mariño como unha poeta popular, é dicir, como unha persoa de clase baixa que empezou a escribir en español porque non era quen de manexarse na súa lingua e que mudou en canto deu feito. Despois de falar con persoas que a coñeceron, intuín, tras a imaxe positiva que intentaban transmitirme, había un resentimento cara a unha persoa dunha clase social e cultura superior ("a muller do mestre")que deixaba clara esa diferenza nas súas relacións cos seus veciños. A sensación que tirei é a de que ela se deixou levar por Novoneyra para escribir en galego, talvez por recoñecer nel a alguén que estaba por riba dos labregos e mesmo tamén dela.