CON SUSO DO PÁRAMO, NO ALASKA. SEGUIDO DUN ADEUS

Suso do Páramo e máis eu estivemos tomando un café no Alaska, na rúa de San Pedro. Faloume un catálogo das árbores de Friolfe, fíxome un inventario dos regatos de Friolfe, dos cultivos do tempo san en Friolfe. Eu imaxinaba reservando a miña ignorancia labrega. Suso era delgado, o seu corpo inclinábase lixeiramente buscando unha comodidade que nunca lle consentiu a vida e levaba melena, procurando unha femineidade coa que lle marchara o nacemento. Pero era femenino nos dedos longos como o cansanzo e nas unllas atrevidamente felinas para o ambiente rural de almorzar tinto con ovo batido do que procedía. Suso vivía en Friolfe, a sua parroquia, aínda que botase o máis tempo en Lugo; Suso era Suzana, ainda que os seus documentos o castrasen como Jesús López. Suso morreu hai uns días. Fixérame chegar unha nota cativa e de letra incerta coma as que pasaban os presos ás familias entre os barrotes dos cárceres vellos. Anunciaba sen quebra que estaba a morrer; pedía, sen pedir, unha visita. Andei buscando un burato de tempo; unha hora, nada máis lle pedía a todas as cousas que Doña Importancia me ía impoñendo. Onte vin a fotografía no periódico. Morreu en Friolfe, dicían. Claro, Suso, onde habías morrer?