UNHA SOPA URTICANTE
HOUBO UNHA primavera, coma esta que comezou abrindo os ceos en soles e aguas, na que o meu amigo Gonzalo me chantaba unha sopa de ortigas cada vez que me convidaba a comer. Cando un cociñeiro tendente a experimentar te convida a comer debes de asumir que o motivan tanto a amizade cara ti como o devezo de que alguén probe e aprobe os seus equilibrios de ensaio/erro.
Ao primeiro, a acidez facíame incómodo aquel caldo fresco, pero debo recoñecer que o meu esforzo de probador sumiso favoreceu unha mellora notable na arte culinaria do meu amigo ata que lle colleu o xeito.
Anos máis tarde, informeime de que o seu amigo Pepe Iglesias detallaba a receita da sopa de ortigas en ‘A cociña de primavera’ (Xerais), seguindo o modo de proceder do farmacéutico de Ortigueira Torres Pajón. Con esa profesión e esa toponimia como argumentos, as súas indicacións non teñen dúbida. As ortigas posúen unha chea de propiedades fabulosas para o organismo, como sabe Torres, polo que nunca se deixaron de usar na cociña tradicional.
As recomendacións que apunta o gastrófilo no seu tratado son pasar as ortigas por auga fervendo para sacarlles os elementos urticantes. A seguir, ponse a dorar cebola nunha tixola; cando están listas, engádenselle as ortigas, que se deixan ata que solten o seu sabor. Hai que deixalas enfriar, pícanse en anaquiños e se botan nun litro e medio de auga fría que se quece ata que bule. Nese momento, báixase o lume para que cozan durante media hora. Daquela déixanse repousar. O remate, segundo o boticario, sería devolverlle a acidez cunhas pingas de limón ou, como aconsella Iglesias «para conservar os aromas primaverais», favorecerlle un equilibrio ligándoas cun cuarto de litro de nata líquida.
Cando souben de que o tándem Torres/Iglesias informara xa sobre a sopa de ortigas, sentínme un tanto desconcertado por ter entregados o meu padal e máis a miña paciencia aos ensaios do meu amigo. Malia todo, non me cabe dúbida de que el foi bastante máis feliz axustando por si mesmo o tratamento das prantas, os tempos de cocción para erradicar o urticante, o xeito de atenuar a acidez,... e non hai nada como apañar plantas na aira para que todo saiba mellor.
Eu botei a infancia saíndo ao xardín traseiro da casa para arrincar unha presada de pirixel que a miña nai botaba na cazuela. Había un curruncho do horto no que esa planta medraba especiamente vizosa e feliz. A miña proxenitora nunca se preguntou polo motivo de tanto esplendor na herba, eu sabía que o rincón que prestaba ao gato máis rufo do barrio para aliviarse. Non poñan esa cara de noxo porque, antes de pousar o pirixel nos lombos de pescada, as follas pasaban por un chorro baixo da billa.